Gedenkwaardige avond rond 70-jarige bopper Eric Ineke
CONCERTRECENSIE. Eric Ineke 70 Superjam, Bimhuis, Amsterdam, 1 april 2017
beeld: Ton van Leeuwen
door: Cyriel Pluimakers
Eric Ineke (Haarlem, 1947) is misschien wel de meest degelijke drummer van de Nederlandse jazz. Hij maakte onder meer deel uit van het Rob Agerbeek Quintet, het Rein de Graaff/Dick Vennik Quartet, het Ben van de Dungen/Jarmo Hoogendijk Quintet en het Piet Noordijk Quartet. Ook speelde hij als begeleider van Amerikaanse musici als Dexter Gordon, Johnny Griffin, George Coleman, Al Cohn, Jimmy Raney, Barry Harris en Dave Liebman. Ineke is een echte bopper, die vanwege zijn authentieke spel inmiddels ook ver buiten onze grenzen beroemd is. Uit de hele wereld komen muziekstudenten bij hem de finesses van bebop-slagwerk leren.
Veel muzikale vrienden op 70e verjaardag van drummer Eric Ineke die ook de onderscheiding Ridder in de Orde van Oranje-Nassau kreeg opgespeld.
Bebop
Ter gelegenheid van zijn zeventigste verjaardag is een feestelijke avond ingericht in het Amsterdamse Bimhuis, het epicentrum van de nationale jazz. De line-up bestaat uit zijn eigen band JazzXpress, het Rein de Graaff Trio met Simon Rigter, een trio met pianist Peter Beets en een afsluitende sessie. Opvallend is de rol van contrabassist Marius Beets, die bij alle optredens acte de présence geeft. Ceremoniemeester is Frank Jochemsen, die de optredens van - helaas - iets te melige en onhandige introducties voorziet. Bij dergelijke evenementen is het van belang de juiste toon te treffen en daarin slaagt hij helaas een avond lang niet.
De focus ligt op onversneden bebop en de avond opent met Ineke’s JazzXpress, een formatie die inmiddels twaalf jaar bestaat en al heel wat kilometers heeft gemaakt. De set opent met de klassieker ‘Fried Bananas’ van Dexter Gordon. Tenorsaxofonist Sjoerd Dijkhuizen vervult een glansrol in de prachtige ballad ‘When We Were One’, een compositie van Johnny Griffin. Het speelplezier druipt van de musici af en wanneer vervolgens Gordon’s ‘The Panther’ wordt ingezet, kan de avond niet meer stuk. Een concert dat niet alleen een hommage aan Ineke vormt, maar ook een eerbewijs aan de bebop, een stijlvorm die een revolutie ontketende in de naoorlogse jazz.
Rein de Graaff met onder meer Simon Rigter op tenorsax en Tineke Postma.
Rein de Graaff
Al 46 jaar spelen Ineke en pianist Rein de Graaff samen, een artistieke verbintenis langer dan menig huwelijk. Musici die honderd procent met elkaar communiceren en genoeg hebben aan een enkele blik om te weten welke richting de muziek moet uitgaan. Dit keer bespeelt de Haagse Simon Rigter de tenorsaxofoon, een blazer die meteen een stevige visie neerzet op de standard ‘The Things We Did Last Summer’, een song die ooit wereldwijde bekendheid kreeg door Frank Sinatra. Eenmaal op stoom gekomen, verbluft Rigter de zaal met zijn doortastende solo op ‘I’ll Remember April’.
Ridder
Na de pauze volgt een van de meest gedenkwaardige momenten: de Amsterdamse locoburgemeester Simone Kukenheim reikt aan Ineke de onderscheiding van Ridder in de Orde van Oranje-Nassau uit. Een oorverdovend applaus volgt en het is duidelijk dat hem deze bijzondere eer van harte gegund wordt. Voor één keer staat de altijd bescheiden Ineke in de schijnwerpers. Als musicus en als docent vormt hij een national treasure.
Rob van Bavel en trompettist Gidon Nunes Vaz. Medepresentator Cees Schrama ontvangt uit handen van Ineke diens nieuwste cd.
Het muzikale spoor wordt vervolgens weer opgepakt met de JazzXpress, dit keer uitgebreid met altsaxofoniste Tineke Postma. Aan Jarmo Hoogendijk - wellicht de beste jazztrompettist die ons land ooit gekend heeft - draagt Ineke ‘Waltz for Woody’ op, met een feature voor trompettist Gidon Nunes Vaz. Het swingende ‘Lined With a Groove’, bekend geworden door Ray Brown en Milt Jackson, doet nog een schepje op de toch al uitbundige sfeer. Opvallend zijn de solo’s van Postma, die een geheel eigen weg volgt in het bebop-verhaal, met originele fraseringen en onverwachte uitstapjes. Aan het einde van de set speelt Ineke een stevige drumsolo, het enige ego-moment van de hele avond. Want deze slagwerker zet zichzelf niet graag op de voorgrond, een bijzondere eigenschap die hem siert.
Trager dan traag
Wat is er mooier dan langzaam spelen en wat is er uitdagender dan een bekende ballad trager dan traag uit te voeren? Ineke maakt dit waar in een trio-uitvoering van ‘April in Paris’, met de in grootse vorm verkerende Peter Beets achter de Steinway-vleugel. Beets zet een unieke visie neer, waarin pianistische virtuositeit en muzikale ideeën hand in hand gaan. Een uitvoering die nog nazindert in het van Dizzy Gillespie afkomstige ‘Con Alma’. De set sluit af met een gastoptreden van vocalist Jurjen Donkers die nieuw leven blaast in het bekende 'I've Got The World On A String'.
Locoburgemeester Simone Kukenheim met op de achtergrond Schrama en Frank Jochemsen. Peter en Marius Beets met Ineke. Alle vrienden op het podium van Bimhuis.
Overweldigend is de afsluiter van de avond, waarin Thelonious Monk’s ‘Rhythm-a-ning’ een spectaculaire uitvoering krijgt met bijna alle muzikanten op het podium. Een hoofdrol is weggelegd voor de beide tenorsaxofonisten: de aan Hank Mobley verwante Dijkhuizen en de door John Coltrane geïnspireerde Rigter.
Een bijna historische avond, die gelijktijdig een indrukwekkend eerbetoon vormt aan de bebop!
Line-up: Eric Ineke JazzXpress & Tineke Postma, Rein de Graaff Trio featuring Simon Rigter, Peter Beets, Marius Beets & Eric Ineke. Grande finale: Eric Ineke & Friends.