Artikel geprint vanaf Jazzenzo.nl

Stranger Than Paranoia onmisbaar in Nederlands jazzlandschap

FESTIVALRECENSIE. Met: Duo Stevko Busch & Paul van Kemenade, Stranger Than Four Baritones en Peter Beets & Electric Band ‘Beets Bothers 25 Jaar’, Paradox, Tilburg, 27 december 2019
beeld: Olga Beumer
door: Cyriel Pluimakers

De tweede Tilburgse dag van Stranger Than Paranoia bevat net zoals de openingsavond de nodige muzikale verrassingen. Paul van Kemenade presenteert zijn nieuwe cd met pianist Stevko Busch, geven vier baritonsaxofonisten een concert en presenteren de Beets Brothers hun Electric Band.

  
Stevko Busch en Paul van Kemenade, Stranger Than Four Baritones en de Beets Brothers met trompettist Ruud Breuls vulden de derde dag van festival Stranger Than Paranoia.

Subtiel
Een optreden van het Duo Stevko Busch & Paul van Kemenade zorgt altijd voor de nodige verrassingen. Hun nieuwe programma kent nog meer subtiliteit dan we van hun gewend zijn: de lyrische solo’s van de altsaxofonist gecombineerd met het spaarzame pianospel, zorgen voor spannende muziek waarin de nuance wordt verkend. Meer dan wie ook weet Van Kemenade zijn aandachtige publiek in de diepste vezels te raken. Bijzonder is ook dat de nieuwe uitgave van het duo vergezeld gaat van een heruitgave van ‘Fugara’, het schitterende album dat de Tilburger een aantal jaren geleden uitbracht.

Baritons
De baritonsaxofoon is niet alleen uiterlijk een indrukwekkend instrument, maar klinkt ook zodanig. Onder het motto ‘Stranger Than Four Baritones’ vormen Jan Menu, Nils van Haften, Niels Bijl en Ties Mellema een viermanschap waarin jazz en klassiek hand in hand gaan. Het programma bestrijkt een breed repertoire van Dowland en Byzantijnse muziek tot experimenten met elektronica. Hun ensemblegeluid is ronduit weergaloos en roept referenties op aan reusachtige kerkorgels of, nog beter gezegd, aan een Russisch mannenkoor met stemmen die lager dan laag rijken. De impact van de vier instrumentale reuzen is overweldigend en de musici kunnen dan ook rekenen op een ronduit ovationeel applaus. 

  
Stevko Busch en Paul van Kemenade. Baritonsaxofonisten Ties Mellema, Jan Menu, Nils van Haften en Niels Bijl.

Upgrade
De Beets Brothers behoren al decennia tot de meest optredende musici van Nederland. Hun voorkeur voor mainstream maakt hun met name geliefd bij liefhebbers van degelijke jazz zonder experimentele fratsen. Ter gelegenheid van hun 25-jarig jubileum presenteren de broers hun nieuwe Electric Band, met de bekende trompettist Ruud Breuls en de jonge drummer Tim Hennekes. Contrabassist Marius Beets wordt extra versterkt en pianist Peter Beets zit dit keer achter een Fender Rhodes en een synthesizer. Het is duidelijk dat de heren Beets een nieuwe weg willen inslaan, maar als hun set iets duidelijk maakt is dat het muzikaal nog behoorlijk wringt. Waar de broers Marius en Peter aardig hun weg weten te vinden in de wereld van de fusion, klinkt Alexander nog steeds als een ouderwetse Texas blower: een wonderlijk anachronisme dat niet met de ontwikkelingen is meegegaan. Is inmiddels niet het moment aangebroken om de bijna heilige drie-eenheid van de broers te doorbreken en te kiezen voor een eigentijdsere saxofonist? Een upgrade die zonder meer broodnodig lijkt.

  
Marius Beets, Peter Beets en Alexander Beets met trompettist Ruud Breuls en drumtalent Tim Hennekes.

Glansrol
Deze kritische kanttekening neemt niet weg dat de prestaties van de beide muzikale gasten staan als een huis: het trompetspel van Breuls is messcherp en de jonge Hennekes zorgt voor een lekkere groove. Hoogtepunt vormt de geïnspireerde uitvoering van Herbie Hancock’s compositie ‘Jessica’, met een glansrol voor Breuls op flugelhorn: een solo die nog lang in de zaal van Paradox nazindert. Een onvergetelijk moment dat eens te meer duidelijk maakt, dat een spannend festival als Stranger Than Paranoia onmisbaar is in het landschap van de Nederlandse jazz!


Recensie openingsavond:


© Jazzenzo 2010