CONCERTRECENSIE. North Sea Jazz Festival, Ahoy Rotterdam, 9 en 10 juli 2022
beeld: Olga Beumer
door: Cyriel Pluimakers

De eerste dag van North Sea Jazz 2022 vormde een duidelijke ontlading na twee jaar corona ellende. De artiesten lieten zich van hun beste kant zien en het publiek was meer dan ooit geïnteresseerd en respectvol richting musici. Bijzonder is ook dat er in het festivalprogramma echt aandacht is voor de nieuwe lichting.

  
De flamboyante Hiromi, de broze Archie Shepp en de intieme set van contrabassist Ron Carter vulden de podia van North Sea Jazz.

Lef
Zo mag het veelbelovende trio van de jonge, uit Barcelona afkomstige klarinettist, Martí Mitjavilla op de tweede festivaldag starten in de Yenisei zaal. Samen met contrabassist Simon Osuna en drummer David Puime laat hij een selectie horen uit het Great America Songbook. Mitjavilla is ook op basklarinet te horen en schittert met zijn mooie warme toon. Zijn improvisaties worden gedurende het concert alsmaar spannender en zijn begeleiders vertonen steeds meer lef. Geen wonder dat dit ensemble winnaar was van het Prinses Christina Concours 2019.

  
Het trio van klarinettist Martí Mitjavilla. Pianiste Kris Davis en Tony Malaby. 

Vergezichten 
Pianiste Kris Davis won de Paul Acket Award en treedt aan met een kwintet vol avant-gardisten: tenorsaxofonist Tony Malaby, bassist Trevor Dunn, drummer Johnathan Blake en DJ Val Jeanty. De band legt een woest klanktapijt neer met een hoofdrol voor de winnares. Vanachter de vleugel regisseert Davis haar musici en nergens ontstaat er echte chaos. De muziek opent nieuwe vergezichten met een glansrol voor Val Jeanty achter de draaitafels en sample computer. Zelden klonken elektronische geluiden smaakvoller en krachtiger.

Herkenning
Het kwartet van de 85-jarige Ron Carter moet het helaas zonder slagwerker stellen: Payton Crossley is geveld door COVID-19. Samen met pianiste Renee Rosnes en tenorsaxofonist Jimmy Greene zorgt hij voor een intieme trioset waarin zijn contrabas de hoofdrol vervult. Het knappe van Carter is dat hij moeiteloos ritme en melodie in zijn spel weet te combineren. Zijn prachtige toon gonst de nieuwe Madeira zaal in. Vele standards passeren de revue maar een absoluut hoogtepunt vormt het moment dat hij ‘You Are My Sunshine’ naadloos laat overgaan in de eerste Cello Suite van JS Bach. Een schok van herkenning gaat door de zaal gevolgd door een fors applaus.

  
DJ Val Jeanty speelt bij Kris Davis. Het trio van Ron Carter met pianiste Renee Rosnes en tenorsaxofonist Jimmy Greene.

Ovatie
James Brandon Lewis heeft tijdens de coronapandemie zijn reputatie gevestigd met ijzersterke producties als ‘Molecular’, ‘Jesup Wagon’ en ‘Code of Being’. Zijn inspiratie en energie lijken grenzeloos en tijdens zijn optreden in de nieuwe Missouri-zaal toont hij feilloos aan dé actuele boodschapper te zijn van de free jazz. Met pianist Aruán Ortiz, contrabassist Brad Jones en drummer Chad Taylor zet hij een explosieve set neer met onversneden energy music. Een geluid waarvan we dachten dat het verdwenen was, maar dat in zijn handen een heuse revival beleeft. Muziek die veel van de luisteraar vergt, maar desondanks enthousiast door het publiek ontvangen wordt met een staande ovatie.

  
Jimmy Greene. James Brandon Lewis met drummer Chad Taylor en pianist Aruán Ortiz.

Theatraal
De flamboyante Hiromi opent de derde dag in de Hudson met haar strijkkwartet. De Japanse laat de muziek alle kanten opgaan, van jazz tot klassiek. Aanstekelijke swing kan zomaar afgewisseld worden door een Rachmaninov-citaat of een ander bekend klassiek motief. Kern van haar optreden vormt de ‘Silver Lining Suite’, een van haar recente albums. Haar muziek is uitermate theatraal en expressief, met alle registers van de Yamaha vleugel in de fortissimo stand. Subtiel is het allemaal niet, maar wel vol artistieke hoogspanning. Haar begeleiders zijn voorbeeldig en aan het slot mag iedereen nog even excelleren op zijn strijkinstrument. Muziek als een sportwedstrijd, onconventioneel en uitstekend passend op een festival als North Sea Jazz. 

  
Hiromi en haar strijkkwartet. Drummer Kweku Sumbry speelt bij Immanuel Wilkins Quartet. 

Routineus
Misschien wel dé ster van dit moment is de 24-jarige altsaxofonist Immanuel Wilkins. Met een contract van Blue Note op zak, waarvoor hij inmiddels een tweetal albums maakte, lijkt hij de hele wereld aan te kunnen. Met zijn kwartet speelt hij met name stukken van zijn laatste album. Het optreden is goed maar ook een tikje routineus. Vooral in de langzamere stukken lijkt Wilkins niet helemaal bij de les en valt hij erg vaak in herhalingen tijdens zijn improvisaties.  Iets wat hij later op de avond meer dan goed zal maken wanneer hij optreedt als gast bij het trio van Tigran Hamasyan. 

  
Het kwartet van saxofonist Immanuel Wilkins. Archie Shepp trad op met pianist Jason Moran. 


Wiebelig
Tenorsaxofonist Archie Shepp treedt de afgelopen jaren vaak op met pianist Jason Moran. Vorig jaar zag hun album ‘Let My People Go’ uit, met uit 2017 en 2018 daterende live-opnames van festivals uit Parijs en Mannheim. Waar Shepp zich op deze productie nog manmoedig door een aantal standards en spirituals heenwerkt, lijkt op North Sea Jazz 2022 definitief een grens gepasseerd te zijn. Het lukt hem niet meer om een fatsoenlijke toon uit zijn instrument te krijgen en zijn stem is nogal wiebelig. De toegevoegde Franse zangeres Marion Rampal kan weinig verbetering brengen in de situatie. Het enige wat er van de inmiddels 85-jarige Shepp over lijkt te blijven is zijn sterke stage presence: op een stoel zittend, gestoken in een fraai wit pak en voorzien van een dito hoed, weet hij de zaal nog steeds te imponeren.

  
Jason Moran. Het trio van de Armeense pianist Tigran Hamasyan kreeg bezoek van saxofonist Immanuel Wilkins.

Kernwaarde
De uit Armenië afkomstige Tigran Hamasyan heeft de afgelopen jaren furore gemaakt met muziek waarin hij elementen uit zijn geboorteland laat versmelten met jazz. De laatste tijd richt hij zijn focus echter op standards. In de eerste helft van het concert passeert een stevige selectie de revue en in het tweede deel komt ook rising star Wilkins de band versterken. De samenwerking leidt tot muziek van hoog niveau en de altsaxofonist laat een aanzienlijk sterkere kant van zichzelf zien dan tijdens het concert met zijn eigen ensemble, eerder op de dag. Misschien ligt in het aangaan van nieuwe artistieke verbindingen en meer aandacht voor jong talent al een uitgangspunt opgesloten voor de 2023-editie van North Sea Jazz.

Gezien: Martí Mitjavila Trio, Kris Davis, Ron Carter Trio en James Brandon Lewis Quartet (9-7). Hiromi, Immanuel Wikins Quartet, Archie Shepp & Jason Moran en Tigran Hamasyan Trio with special guest Immanuel Wilkins (10-7).

• northseajazz.com