89STE VERJAARDAG JOHN ENGELS, Filmzaal Q-Factory, Amsterdam, 12 mei 2024
beeld: Olga Beumer
door: Cyriel Pluimakers

13 mei wordt John Engels 89: misschien wel de meest veelzijdige, swingende en gewaardeerde slagwerker van de Nederlandse jazz. Een buitengewoon sympathieke musicus zonder sterallures, die het liefst in de luwte opereert. Met ontelbaar veel musici heeft hij gespeeld en zijn curriculum vitae leest als een Who’s Who van de jazz.

  
Vriendin en presentatrice Liz Horvath feliciteert John Engels. Engels trad op zijn verjaardagfeest op met Tobias Nijboer en Jan van Duikeren.

Hardbop
Om maar een paar namen te noemen: Louis van Dijk, Ann Burton, Theo Loevendie, Rob Madna, Piet Noordijk, Herb Geller, Phil Woods, Tommy Flanagan, Hank Jones, Sonny Stitt, Lew Tabackin, Jimmy Knepper, Zoot Sims, Toots Thielemans,, Johnny Griffin, Slide Hampton, Ben Webster en vele anderen. Legendarisch is The Diamond Five onder leiding van Cees Slinger, waarin Engels hardbop speelde met trompettist Cees Smal en tenorsaxofonist Harry Verbeke in de frontline. Jazzgeschiedenis schreef hij ook met de spectaculaire Boy Edgar Big Band.

Première
Ter gelegenheid van zijn verjaardag wordt er een dag eerder in de Amsterdamse Q-Factory de première van een film toen hij 88 werd en zijn platina jubileum als muzikant vierde, gepresenteerd. Het is een productie van de firma Bromet, opgenomen in het Bimhuis. De registratie bestaat uit twee delen met in de eerste helft een trio met altsaxofonist Benjamin Herman en contrabassist Joris Teepe. In het tweede deel treffen we trompettist Jan van Duikeren, pianist Karel Boehlee en Tobias Nijboer met Engels op het podium aan. Benjamin Herman en Joris Teepe schuiven aan het slot nog even aan als gast. Vocale bijdragen zijn er van Liz Horvath en Marcel van Veenendaal. De laatste schittert in Elvis Costello’s ‘Almost Blue’, een song die onsterfelijk werd in de uitvoering van Chet Baker in Tokyo 1987. Een topmoment is het spannende contrabassen-duel tussen Nijboer en Teepe. Een heuse jamsessie onder het motto ‘Johnny’s Birthday’ vormt het slot van de geslaagde filmregistratie.

  
Fragment uit de film waarin Engels optreedt met o.a. Benjamin Herman. En natuurlijk is er taart.

Taart
Jan van Duikeren zorgt samen met contrabassist Tobias Nijboer deze middag voor de live bijdragen. Bekende stukken als ‘Just Friends’ en Horace Silver’s megahit ‘The Preacher’ passeren de revue. Uiteraard is er taart en worden er cadeaus uitgereikt. Vriendin Liz Horvath neemt het grootste deel van de presentatie voor haar rekening. Prijzen hoeven er misschien niet meer uitgereikt te worden, want Engels is al uitgebreid gedecoreerd met de Bird-Award (1985), de Boy Edgar Prijs (1989), de Frans Banninck Cockpenning (2020) van de gemeente Amsterdam en een zestal Edisons. In 2001 werd hij benoemd tor Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. En dan laten we nog buiten beschouwing dat hij vele jaren door de Slagwerkkrant de Benelux Award toegekend kreeg: onafgebroken van 1987 tot 1993, van 2000 tot 2002 en van 2021 tot 2023. Een prijzencircus zonder weerga!

Live
Meer dan bijzonder is het dat Engels in zijn spel nog steeds een ongelooflijke vitaliteit uitstraalt. Musicerend met Van Duikeren en Nijboer horen we de kernwaarden van de echte jazz voorbijkomen: kennis van de traditie, swing, respect voor elkaar en je er voortdurend van bewust zijn dat je niet speelt voor jezelf maar voor een geïnteresseerd publiek. Want jazz is in eerste en laatste instantie een live-ervaring. Laten we hopen dat deze onnavolgbare slagwerkgigant nog heel wat jaren op het aardse gegund zijn!

Aflevering Jazzhelden met een portret van John Engels.

Boycot

• Jazzenzo niet meer welkom bij podia en festivals
• Artikel de Volkskrant (pdf)
• Artikel Cultuurpers