Erik Friedlander laat hart New York kloppen in De Singer
CONCERTRECENSIE. Erik Friedlander The Throw, De Singer, Rijkevorsel, 30 oktober 2024
beeld: Olga Beumer
door: Cyriel Pluimakers
De in het Amerikaanse Rockland Country opgegroeide cellist Erik Frielander vormt een prominente figuur in de New Yorkse Downtown-scene. Hij is een rusteloos experimentator en werkt onder meer samen met Fred Hersch, Terence Blanchard, Laurie Anderso, Dave Douglas en Silvie Courvoisier. Hij werd vooral bekend door zijn rol in het Bar Kokba-project van John Zorn. Fameus zijn ook zijn producties met het Masada String Trio.
Pianist Uri Caine, cellist Erik Friedlander, contrabassist Mark Helias en drummer Ches Smith op het podium van De Singer.
Zangerige toon
Met zijn band ‘The Throw’ toert hij momenteel door Europa en de ironie wil dat er geen plek voor hem was in het Nederlandse jazzcircuit maar wel in België. Iets dat zich onlangs ook voordeed bij het kwartet van drummer Joe Hertenstein met Michael Moore en Ray Anderson, dat in de Benelux alleen in de Hnita Jazz Club te Heist-op-den Berg te zien was. De Singer in Rijkevorsel heet Friedlander en zijn kwartet dan ook warm welkom met een zo goed als uitverkochte zaal.
Het kwartet trekt meteen stevig van leer in ‘Match Strikes’, afkomstig van het album ‘A Queen’s Firefly’, gevolg door ‘Dirty Boxing’ dat op de gelijknamige recente release staat. Waar veel jazzcellisten zich focussen op de pizzicato (pluk)techniek, is Friedlander vooral strijkend actief. Op zijn van carbon gemaakte instrument heeft hij een aangenaam zangerige toon, die met behulp van versterking en elektronica goed boven de stevige ritmesectie uitkomt. Pianist Uri Caine dient hem voortdurend van repliek met de meest fraaie tegenmelodieën. Het polyritmische spel van drummer Ches Smith gecombineerd met de solide contrabas van Mark Helias, roept herinneringen op aan de legendarische ritmetandems van weleer. 
The Throw speelde anderhalf uur lang met hartstocht en op wereldniveau.
Oerkracht
Het is onontkoombare muziek die je op het puntje van je stoel doet zitten en de aandacht van de eerste tot de laatste seconde gevangenhoudt. De cello klinkt meer dan eens als een blaasinstrument dat voortgedreven wordt door de gegenereerde oerkracht van de begeleiders. Een hoogtepunt vormt de uitvoering van ‘Seven Heartbreaks’, een compositie die eerder figureerde op het uit 2018 daterende album ‘Artemisia’.
Fraai is ook de interpretatie van ‘Chandelier’ afkomstig van ‘A Queen’s Firefly’ uit 2022. Ook hier weer treedt pianist Caine op als een weldadige en soms brute tegenkracht. Voor een lange solo waarbij ook gretig wordt geciteerd uit JS Bach’s Cellosuites, zorgt Friedlander in ‘As They Are’, dat ook ooit zijn première beleefde op ‘Artemisia’. Het fabelachtige slagwerk van Smith zorgt voor een magisch moment, waarbij hij laat horen hoe je een maximum aan effect kunt bereiken door de dynamiek van het ensemble een forse impuls te geven, maar net niet te veel. Als geen ander weet hij zijn kracht te doseren en op het juiste moment in toom te houden.
Hart
Een meer dan verdiend minutenlang slotapplaus valt de musici ten deel. Als toegift volgt het speelse en poëtische ‘Little Daily Miracles’ gevolgd door ‘The Fire In You’, een titel waarmee Friedlander zijn muziek eer aandoet. Ruim anderhalf uur lang is er met hartstocht en op wereldniveau gespeeld. Op onomwonden wijze maakt Erik Friedlander ‘The Throw’ duidelijk waarom New York nog steeds het kloppende hart vormt van de belangrijkste ontwikkelingen binnen de actuele jazz.
