Jazz at Lincoln Center Orchestra veelzijdige reus bigband genre
CONCERTRECENSIE. Jazz at Lincoln Center Orchestra o.l.v. Wynton Marsalis, Concertgebouw Amsterdam, 18 maart 2025
beeld: Govert Driessen
door: Cyriel Pluimakers
Het leidt geen twijfel dat het Jazz At Lincoln Center Orchestra onder leiding van Wynton Marsalis uitgegroeid is tot de Mount Everest van het bigband genre. Het orkest vormt inmiddels ook een opleidingsinstituut voor jonge talenten. Het traditionele repertoire van het orkest wordt gezien als de ultieme vaandrager van de rijke en buitengewoon veelzijdige geschiedenis van de Amerikaanse jazz.
Jazz at Lincoln Center Orchestra speelde in Concertgebouw een bloemlezing uit zijn omvangrijke repertoire.
Vuurwerk
Maar liefst twee dagen lang staat het Jazz At Lincoln Center Orchestra in het Amsterdamse Concertgebouw. Stond op de eerste avond The Democracy! Suite centraal, tijdens de tweede avond speelt het orkest een bloemlezing uit zijn omvangrijke repertoire. Het concert opent met vuurwerk door trombonist Chris Crenshaw, die zijn compositie ‘Wise Guy’ presenteert. De Blue Note sound van de jaren zestig horen we in ‘For Duke Pearson’, ooit geschreven door Benny Green en nu geïnterpreteerd door de jonge pianist Isaiah J. Thompson en voorzien van een warmbloedige altsaxofoonsolo door supertalent Alexa Tarantino.
Verbinder
Uiteraard wordt grootmeester Duke Ellington geëerd, door Marsalis passend omschreven als de Shakespeare van de jazz. De complete saxofoonsectie brengt hem een passende aubade in een deel uit The Queens Suite. De jonge tenorsaxofonist Chris Lewis schittert in de swingende ‘Señor Blues’, een jaren vijftig hit van de legendarische Horace Silver. De trompettisten Kenny Rampton en Marcus Printup samen met trombonist Elliot Mason zorgen voor gepeperde solo’s. Met een wervelende uitvoering van een deel uit zijn eigen ‘Shanghai Suite’ geeft Marsalis zijn imago als verbinder van culturen extra glans. 
In een hemelbestormende versie van ‘Things to Come’, reiken de trompetten letterlijk en figuurlijk naar de hemel.
West Coast
Na de pauze start het orkest met een stevige uitvoering van Thelonious Monk’s ‘We See’, in een arrangement van de imposante altsaxofonist Sherman Irby. Een knallende opener die naadloos overgaat in een West Coast arrangement van ‘Stardust’, waarin trompettist Ryan Kisor en baritonsaxofonist Paul Nedzela de rol van respectievelijk Chet Baker en Gerry Mulligan vertolken. Vervolgens gaat het Jazz at Lincoln Center Orchestra moeiteloos over in een Oosterse sfeer door een deel van de uit 1966 daterende ‘Far East Suite, eveneens van Ellington, te spelen: wederom een feature voor trombonist Crenshaw.
Hemel
Componist Monk komt nog een keer voor het voetlicht in een spannend arrangement van ‘Ugly Beauty’, waarin de saxofoonsectie pro forma even de weg lijkt kwijt te zijn. Pianist Thompson doet er nog een schepje bovenop met een dwarse pianosolo. Vernieuwer Dizzy Gillespie krijgt tot slot een verdiend hommage met een hemelbestormende versie van ‘Things to Come’, waarin de trompetten letterlijk en figuurlijk naar de hemel reiken. Een ovationeel applaus, dat minutenlang duurt, valt het orkest ten deel en een verrassende toegift kan niet uitblijven. Terwijl de rest van het Jazz at Lincoln Center Orchestra zich al backstage bevindt, betreedt het ritmetrio vergezeld van de trombonesectie - met naast de eerdergenoemde Crenshaw, Vincent Gardner en Elliot Mason - het podium voor een oorstrelend unisono arrrangement van Kenny Dorham’s ‘Short Story’. Een verbazingwekkend optreden met een bijzondere leider die zijn ego opzijzet om zijn musici te laten gloriëren.
